fbpx
Blog Agnieszka Jasińska - Połącz kropki

POŁĄCZ KROPKI

Dzisiaj chciałabym zainteresować Państwa moim nowym podręcznikiem do nauki języka polskiego jako obcego „Połącz kropki”. Jest to zbiór zadań gramatycznych  i komunikacyjnych dla uczących się na poziomie A2-B1. Wybór nie jest przypadkowy: od wielu lat obserwujemy się duże zainteresowanie uczniów, studentów i słuchaczy na kursach języka polskiego poziomami wyższymi niż A1.  Zbiór „Połącz kropki” to wsparcie w rozwijaniu językowych kompetencji komunikacyjnych w zakresie gramatyki i praktycznego jej użycia. Porządkuje informacje z poziomu A1 i uzupełnia je o dwa wyższe stopnie. Może też być wykorzystany jako pomoc w przygotowaniu do egzaminu certyfikatowego na poziomie B1.

„Połącz kropki” nie jest typowym opracowaniem podzielonym na rozdziały z poszczególnymi kategoriami gramatycznymi i ćwiczeniami do nich. Takie propozycje już są na rynku. Bardziej zależało mi na tym, żeby pewne problemy gramatyczne przedstawić z innej perspektywy i zaproponować inny sposób systematyzowania i uzupełniania wiedzy gramatycznej. Ważnym aspektem było połączenie wiedzy gramatycznej z praktycznym jej użyciem w realnych sytuacjach komunikacyjnych. Oprócz konwencjonalnych „drylowych” ćwiczeń gramatycznych  znajdziemy tu wiele zadań, które, umożliwiają uczniom i studentom „połączenie kropek”, czyli skorzystanie z tego, co już wiedzą w nauce nowego materiału. Bardzo ważna jest własna aktywność uczących się, ich umiejętność logicznego myślenia i formułowania wniosków. Nauczyciel nie musi tłumaczyć reguły gramatycznej, jest raczej przewodnikiem w samodzielnym do tych reguł dochodzeniu.

Gramatyka polska jest całkiem dobrze opisana i, wbrew obiegowej opinii, konsekwentna, a jej formy powtarzalne. Jeśli nauczymy się jednej końcówki fleksyjnej, to bez problemu utworzymy od niej następną. Nie tylko w obrębie jednego zagadnienia. Dla przykładu: jeśli wiemy, jak utworzyć mianownik liczby mnogiej od rzeczowników niemęskoosobowych (to zagadnienie z poziomu A1), to automatycznie utworzymy dla tej grupy rzeczowników biernik. To pierwszy etap „łączenia kropek”. Przykład: „Ćwiczenia gramatyczne są mało interesujące. Bardzo lubię ćwiczenia gramatyczne”.

Takich przykładów jest w polszczyźnie więcej i można je zaprezentować już na poziomie A2 –B1. Np. Podręcznik „Połącz kropki” prezentuje takie związki w każdym rozdziale. Poniżej kolejny: jeśli wiemy, jak utworzyć miejscownik rzeczowników rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej, to w taki sam sposób utworzymy dla tej grupy formy celownika: ”Myślę o Agnieszce. Wczoraj dałem prezent Agnieszce”.

Nie twierdzę, że nauka gramatyki jest prosta: zawsze wiąże się z opanowaniem pamięciowym danej formy, ponadto w każdym języku istnieją wyjątki od reguły. Często użycie nie jest dla uczącego się jasne, trudno mu odnieść dane zagadnienie do  języka ojczystego. Ale należy pokazywać te miejsca w polszczyźnie, które uczenie się gramatyki ułatwiają albo przynajmniej pokazują inny sposób jej przyswajania. Oraz takie, które umożliwiają samodzielne dotarcie do reguły i weryfikację dotychczasowej klasyfikacji kategorii gramatycznej. Stąd próba zestawienia form gramatycznych o identycznych końcówkach, albo takich, które tworzone są od znanych już form (czas teraźniejszy jako podstawa tworzenia trybu rozkazującego, czas przeszły jako baza dla trybu przypuszczającego, czasownik ‘iść’ jako punkt wyjścia do tworzenia wielu innych czasowników ruchu i wiele innych).

Bardzo istotnym elementem nauki gramatyki jest pokazanie jej praktycznego użycia. W każdym rozdziale, oprócz ćwiczeń utrwalających formy, proponuje się zadania komunikacyjne z wykorzystaniem ćwiczonych kategorii. Jest to kolejny element „łączenia kropek”. Uczący się  widzi, że wcześniejsze ćwiczenia automatyzujące mają przełożenie na praktykę. Jeśli więc uczeń opanuje prawidłowo daną formę, będzie umiał zbudować poprawną wypowiedź z użyciem tej formy.

W zbiorze zaproponowałam liczne sytuacje komunikacyjne związane ze sferą prywatną, zawodową, edukacyjną i publiczną. Uczący się ma możliwość wejścia w role komunikacyjne przewidziane dla poziomu A2 i B1 zgodnie z podstawami programowymi. Może więc sprawdzić znajomość języka polskiego i budowanie poprawnych wypowiedzi jako: znajomy i nieznajomy, kolega, przyjaciel, członek rodziny, dziecko, rodzic, siostra, brat, gość, turysta, pasażer, podróżujący, uczeń, student, wynajmujący mieszkanie, pracownik, petent, konsument. Uczestniczy w zdarzeniach takich jak: spotkania z kolegami i rodziną, spotkania służbowe,  imprezy rozrywkowe i sportowe, wymiana informacji na żywo i w sieci w mowie i w piśmie, liczne sytuacje w przestrzeni publicznej (w szkole, na uczelni, w sklepach, w urzędach i instytucjach publicznych, punktach usługowych, firmach), podróże, wakacje, urlopy, święta i tak dalej.

Zbiór zadań zawiera też elementy autoewaluacji, które pozwalają uczącemu się świadomie śledzić postępy.  Na początku proponuje się samodzielną kwalifikację, sprawdzenie swoich językowych kompetencji komunikacyjnych. Po każdej lekcji jest także czas na uzupełnienie minitabeli będącej rodzajem pierwszego feedbacku. Kompleksowa samoocena jest uwzględniona też na końcu książki.

We wszystkich ćwiczeniach, zarówno tych związanych z opanowaniem formy, jak i w tych, w których ćwiczy się użycie, starałam się przenieść akcent z nauczyciela na ucznia, z lektora na studenta. Każda osoba podejmująca naukę języka powinna robić to w sposób świadomy, w miarę możliwości autonomiczny. Dotyczy to także zadań związanych z samooceną.  „Połącz kropki” nie jest samouczkiem: może, a nawet powinien być wykorzystywany na lekcjach języka polskiego. Jednak rolą nauczyciela jest wskazywanie drogi, a nie wyręczanie uczącego się, pokazywanie  różnych opcji, a nie dostarczanie gotowych rozwiązań. Stąd też podtytuł książki: „Gramatyka polska dla obcokrajowców – aktywnie i samodzielnie”

Dlaczego „Połącz kropki” – film, część I

Dlaczego „Połącz kropki” – film, część II

Dlaczego „Połącz kropki” – film, część III

„Połącz kropki” a przygotowanie do egzaminu certyfikowatego B1- film

Podręcznik „Połącz kropki” jest w tej chwili dostępny w moim sklepie.

 

Przewiń do góry
pl_PL