Dzisiaj gościem cyklu „Mój język polski” jest pani dr Katarzyna Jasińska, adiunkt w Instytucie Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Pani doktor specjalizuje się w historii języka, jest autorką pracy na temat dziedzictwa indoeuropejskiego w staropolszczyźnie oraz wielu publikacji na temat słownictwa polskiego w ujęciu historycznym Polski i kropka: Pani Doktor, dziękuję, że przyjęła […]
JĘZYKOZNAWSTWO
MÓJ JĘZYK POLSKI – DR DOMINIKA IZDEBSKA – DŁUGOSZ
Dzisiaj moim gościem jest dr Dominika Izdebska-Długosz, która pracuje jako asystentka w Instytucie Glottodydaktyki Polonistycznej UJ, badaczka, nauczycielka języka polskiego jako obcego, autorka podręcznika „Po polsku bez błędu”, specjalizuje się w problematyce transferu językowego, tropi błędy studentów ze Wschodu i nie tylko. Polski i Kropka: Pani Doktor, najpierw muszę ujawnić, że jesteśmy na Ty, co […]
O NAZWACH NA PODKARPACIU
Ponieważ w ostatnim tygodniu byłam u rodziców na Podkarpaciu, postanowiłam przyjrzeć się historii nazw mijanych przeze mnie miejscowości stąd dzisiaj o nazwach na Podkarpaciu. Zależało mi na nazwach nieoczywistych, takich, o których trudniej poczytać w podręcznikach szkolnych, czy nawet w opracowaniach onomastycznych. Ze względu na bogatą i zróżnicowaną historię regionu ograniczyłam się do odcinka Sanok […]
O MIEJSCACH, KTÓRE MIJAMY I ICH NAZWACH
Ponieważ jesteśmy na wakacjach, proponuję kilka słów o miejscach, które mijamy i ich nazwach. Dzisiaj o nazwach polskich. Z pewnością zastanawiali się Państwo, skąd się wzięły zabawne czasem nazwy typu Zimna Woda, Jęczydół, Jelenie Rogi, Zgniłobłoty. To najstarsze nazwy miejscowe, które pojawiły się prawdopodobnie jeszcze w czasach przedosadniczych, albo w okresie wczesnego osadnictwa. Ważne dla […]
O JĘZYKU POLITYKI
Jesteśmy w samym środku wyborczej gorączki, dlatego dzisiaj chciałabym Państwu zaproponować kilka książek o języku polityki. Każdy obywatel powinien wiedzieć, czym charakteryzuje się język tych, którzy przemawiają do nas z ekranu telewizora, na portalach społecznościowych, czy na wiecach wyborczych. Jest to język silnie perswazyjny, nierzadko manipulacyjny. Pamiętajmy, że celem każdego polityka jest pozyskanie jak największej […]
JAK ŁĄCZYĆ SŁOWA
Zapytacie, o co tu właściwie chodzi, co to za tytuł. Nie kryje się za nim nic tajemniczego, po prostu będzie o tym, jak łączyć słowa. Temat ogromny, więc dzisiaj tylko kilka informacji wstępnych. Parę dni temu przeczytałam zachętę jednej (byłej już, jak się zdaje) polityczki, żeby „nie poddawać wyborów walkowerem”. Nie ma takiego zwrotu: walkowerem […]
MÓWIĆ PO POLSKU – TO TAKIE PROSTE… .
We wstępie do swojej książki profesor Andrzej Markowski pisze „To niby takie proste – powiedzieć coś komuś, napisać coś do kogoś w swoim ojczystym języku. (…) A jednak … Ileż to razy zastanawialiśmy się nad tym, czy właściwie użyliśmy jakiegoś wyrazu, czy dobrze go odmieniliśmy….”. „Poradnik Profesora Markowskiego” znanego językoznawcy, specjalisty od kultury języka to […]
WIELKANOCNY ŻUREK
Lada dzień zagości na naszych stołach wielkanocny żurek, najbardziej polska zupa. Tak sądzę, bo jest to jedyna potrawa, do której nie „roszczą sobie pretensji” moi studenci zagraniczni. Każde inne „polskie” danie ma obce pochodzenie: pierogi ze wschodu, schabowy z zaboru austriackiego, kapusta z Prus. A żurek jest „nasz”. To zupa, która budzi wiele kontrowersji: jedni […]
METAFORY W NASZYM ŻYCIU
Dzisiaj kolejna rekomendacja książkowa: „Metafory w naszym życiu” to świetna, przystępnie napisana pozycja z językoznawstwa kognitywnego, na którą każdy powinien przynajmniej rzucić okiem. Autorzy „Metafor…” nie zajmują się figurą stylistyczną, z którą spotyka się każdy uczeń w szkole na lekcji literatury, czy miłośnik poezji podczas lektury ulubionego tomiku wierszy. Lakoffa i Johnsona interesuje – jak […]
KOBIETY W JĘZYKU
W tym dniu musi być o kobietach w języku. Pierwszy problem, który natychmiast przychodzi do głowy, to feminatywy – żeńskie formy niektórych zawodów. Stały się one przedmiotem dyskusji narodowej i sprowokowały pytanie, czy jest o co kruszyć kopie. Środowiska feministyczne twierdzą, że tak. Jeśli język ma odzwierciedlać rzeczywistość oraz kształtować ją, to formy żeńskie powinny […]
