Czy wiedzą Państwo, skąd się wzięło słowo podróż? Słowniki etymologiczne mówią, że od zwrotu „po drodze”. Logiczne, prawda? Współczesne znaczenie, a więc przebywanie poza miejscem zamieszkania i bycie w drodze obowiązuje dopiero od XVIII wieku. Wcześniej podróż oznaczała jedynie przemieszczanie się po drodze. Jerzy Bralczyk w książce „W drogę!!!” prowokuje czytelnika stwierdzeniem, że dziś rzadko […]
REKOMENDACJE KULTURALNE
O JĘZYKU POLITYKI
Jesteśmy w samym środku wyborczej gorączki, dlatego dzisiaj chciałabym Państwu zaproponować kilka książek o języku polityki. Każdy obywatel powinien wiedzieć, czym charakteryzuje się język tych, którzy przemawiają do nas z ekranu telewizora, na portalach społecznościowych, czy na wiecach wyborczych. Jest to język silnie perswazyjny, nierzadko manipulacyjny. Pamiętajmy, że celem każdego polityka jest pozyskanie jak największej […]
DZIEŃ DZIECKA
Jutro Dzień Dziecka. Z tej okazji mam dla Was wyjątkową propozycję prezentową. Wydawałoby się, że niezwykle trudno napisać książkę o języku dla najmłodszych, ale ta sztuka udała się Agacie Hąci. Książka „Co robi język za zębami” składa się z pięciu części: Jak poprawnie wymawiać głoski i całe słowa? Co znaczą słowa, jakie relacje je […]
O EPONIMACH WE FRAZEOLOGII
Nie zniechęcajcie się tytułem mojego dzisiejszego tekstu. „O eponimach we frazeologii” wygląda mało przyjaźnie, ale za tym naukowo brzmiącym tytułem kryje się świat słów i zwrotów, których używamy na co dzień. Słownik frazeologizmów eponimicznych „Ludzie i miejsca w języku” to zbiór fantastycznych wyrażeń pochodzących od imion własnych. Lista takich słów w języku jest bardzo długa: […]
DZIEŃ POLONII I POLAKÓW ZA GRANICĄ
Warto przypomnieć, że 2 maja to nie tylko Dzień Flagi, ale też Dzień Polonii i Polaków za Granicą. Święto ustanowione w 2002 roku, a więc już pełnoletnie? Samo słowo „Polonia” ma pochodzenie łacińskie, ale jako określenie diaspory polskiej utrwaliło się w XIX wieku. Dużą rolę w popularyzacji nazwy „Polonia” odegrali narodowi wieszcze, w szczególności Zygmunt […]
MÓWIĆ PO POLSKU – TO TAKIE PROSTE… .
We wstępie do swojej książki profesor Andrzej Markowski pisze „To niby takie proste – powiedzieć coś komuś, napisać coś do kogoś w swoim ojczystym języku. (…) A jednak … Ileż to razy zastanawialiśmy się nad tym, czy właściwie użyliśmy jakiegoś wyrazu, czy dobrze go odmieniliśmy….”. „Poradnik Profesora Markowskiego” znanego językoznawcy, specjalisty od kultury języka to […]
METAFORY W NASZYM ŻYCIU
Dzisiaj kolejna rekomendacja książkowa: „Metafory w naszym życiu” to świetna, przystępnie napisana pozycja z językoznawstwa kognitywnego, na którą każdy powinien przynajmniej rzucić okiem. Autorzy „Metafor…” nie zajmują się figurą stylistyczną, z którą spotyka się każdy uczeń w szkole na lekcji literatury, czy miłośnik poezji podczas lektury ulubionego tomiku wierszy. Lakoffa i Johnsona interesuje – jak […]
O JĘZYKU W FILMIE
Do dzisiejszego wpisu o języku w filmie zainspirował mnie obejrzany niedawno triumfator Oskarów, czyli koreański „Parasite”. Jednym z wątków tego obrazu jest alfabet Morse’a, którym posługują się w pewnym momencie bohaterowie. Zaczęłam szukać takich filmów, w których język jako sposób komunikacji pokazany jest najbardziej oryginalnie. Idąc tropem nietypowego komunikowania się należy przywołać francuski film ‘Motyl […]
O SŁOWACH NIEPRZETŁUMACZALNYCH
Dziś będzie o zjawisku, które zna każdy, kto uczy się języka obcego, czyli o słowach nieprzetłumaczalnych. Jakiś czas temu jeden z wiodących dzienników opublikował zabawną listę wyrazów, które istnieją tylko w danym języku. Np. japońskie „age otori” oznacza kogoś, kto wygląda gorzej po wyjściu od fryzjera niż przed wizytą tamże. Albo duński „olfrygt” to lęk […]
MIŁOŚĆ JĘZYKOZNAWCY
Z okazji Walentynek „Pokochawszy” wywiad – rzeka z najsłynniejszym polskim językoznawcą, Jerzym Bralczykiem i jego żoną. W tytule napisałam, że będzie o miłości językoznawcy, ale to tylko połowa prawdy. Drugi punkt widzenia należy do Lucyny Kirwil, wspomnianej żony profesora, z wykształcenia psycholożki. To bardzo ciekawa konfrontacja, bo, jak się domyślacie, osoby o takich zawodach mogą […]
