Między Odrą a Łabą od VII wieku mieszkały plemiona słowiańskie, które pozostawiły wyraźny ślad we współczesnych nazwach w tym regionie. Dzięki Serbołużyczanom, Obodrzytom, Wieletom oraz Ranom i Gryfitom liczba imion własnych pochodzenia słowiańskiego na wschodzie Niemiec jest ogromna. Podróżując od południa na północ spotyka się mniej lub bardziej zgermanizowane słowiańskie nazwy miast, wsi i regionów. […]
CIEKAWOSTKI JĘZYKOWE
O DOLNYM ŚLĄSKU – RAJU DLA ONOMASTY
Kilka wakacyjnych dni spędziłam na Dolnym Śląsku, dlatego też dzisiaj kilka słów o regionie, który jest prawdziwym rajem dla onomasty. Znajdziecie tu wszystkie możliwe typy nazw własnych z ich zróżnicowaną historią powstawania. Jeśli interesuje Was temat pochodzenia nazw toponimicznych, podstawowe informacje na ten temat zebrałam tu: Mój dzisiejszy wpis będzie bardziej impresyjny niż naukowy, ale […]
MURZYN, CZYLI O NADWYŻKACH ZNACZENIOWYCH
W mediach trwa właśnie dyskusja na temat słowa „Murzyn”. Używać czy nie? Według Rady Języka Polskiego „Murzyn” jest obarczony bagażem negatywnych konotacji, a więc należy je traktować jako obraźliwe. Dodajmy do tego opis zamieszczony w Wielkim słowniku języka polskiego PAN : „Współcześnie wyraz uważany za obraźliwy” i już mamy odpowiedź na nasze wątpliwości. Jest jeszcze jeden […]
O NAZWACH NA PODKARPACIU
Ponieważ w ostatnim tygodniu byłam u rodziców na Podkarpaciu, postanowiłam przyjrzeć się historii nazw mijanych przeze mnie miejscowości stąd dzisiaj o nazwach na Podkarpaciu. Zależało mi na nazwach nieoczywistych, takich, o których trudniej poczytać w podręcznikach szkolnych, czy nawet w opracowaniach onomastycznych. Ze względu na bogatą i zróżnicowaną historię regionu ograniczyłam się do odcinka Sanok […]
O MIEJSCACH, KTÓRE MIJAMY I ICH NAZWACH
Ponieważ jesteśmy na wakacjach, proponuję kilka słów o miejscach, które mijamy i ich nazwach. Dzisiaj o nazwach polskich. Z pewnością zastanawiali się Państwo, skąd się wzięły zabawne czasem nazwy typu Zimna Woda, Jęczydół, Jelenie Rogi, Zgniłobłoty. To najstarsze nazwy miejscowe, które pojawiły się prawdopodobnie jeszcze w czasach przedosadniczych, albo w okresie wczesnego osadnictwa. Ważne dla […]
BARSZCZ
Niewiele jest tak przyjemnych czynności na wiosnę, jak iść na targ, kupić trochę nowalijek, w tym młode buraczki i ugotować z nich aromatyczny barszcz zwany botwinką. Wrzucamy do niego nie tylko buraczane młode bulwy, ale całe łodygi i liście. Plus dużo koperku i młode ziemniaczki. Albo jajko. Nadchodzi wspaniała pora roku… . Czy wiecie, że […]
DZIEŃ MATKI
Ponieważ jutro obchodzimy w Polsce Dzień Matki, jest świetna okazja, żeby napisać kilka słów na temat historii tego słowa i jego pochodnych w codziennym użyciu. Zacznijmy od słowa „mama”. Jest ono uważane za jedno z tak zwanych słów podstawowych. W większości języków powstało jako dźwiękonaśladowcze wołanie niemowląt. Do takich słów należy również nasz tata, albo […]
JAK ŁĄCZYĆ SŁOWA
Zapytacie, o co tu właściwie chodzi, co to za tytuł. Nie kryje się za nim nic tajemniczego, po prostu będzie o tym, jak łączyć słowa. Temat ogromny, więc dzisiaj tylko kilka informacji wstępnych. Parę dni temu przeczytałam zachętę jednej (byłej już, jak się zdaje) polityczki, żeby „nie poddawać wyborów walkowerem”. Nie ma takiego zwrotu: walkowerem […]
WIELKANOCNY ŻUREK
Lada dzień zagości na naszych stołach wielkanocny żurek, najbardziej polska zupa. Tak sądzę, bo jest to jedyna potrawa, do której nie „roszczą sobie pretensji” moi studenci zagraniczni. Każde inne „polskie” danie ma obce pochodzenie: pierogi ze wschodu, schabowy z zaboru austriackiego, kapusta z Prus. A żurek jest „nasz”. To zupa, która budzi wiele kontrowersji: jedni […]
CZY TO KWARANTANNA?
W ostatnich tygodniach odbywamy.., no właśnie, co to właściwie jest? Czy to kwarantanna? Zgodnie z definicją Słownika Języka Polskiego kwarantanna to „przymusowe, okresowe odosobnienie ludzi, zwierząt, towarów itp. przybyłych lub przywiezionych z miejsc dotkniętych jakąś epidemią”. I takiemu odosobnieniu poddawane są w tej chwili osoby, które wróciły z zagranicy, albo miały kontakt z zakażonymi koronawirusem. […]
